Καταρχάς, είναι πολλά;
Το μεγαλύτερο εμπόδιο που θα βρει μπροστά του ο υποψήφιος σπουδαστής της ιαπωνικής γλώσσας είναι το “βουνό” των κάντζι, τα ιδεογράμματα δηλαδή που χρησιμοποιούν οι Ιάπωνες στην γραφή και που πρέπει να απομνημονευθούν. 2135 συνολικά είναι τα τζοογιοο καντζι (常用漢字) τα απαραίτητα δλδ ιδεογράμματα που διδάσκονται κατά τη διάρκεια της 12ετούς εκπαίδευσης οι μαθητές στην Ιαπωνία και που πρέπει να ξέρει ένας ενήλικας για να μπορεί να διαβάσει εφημερίδες, βιβλία κλπ. Υπάρχουν και κάντζι που δεν ανήκουν σε αυτήν την λίστα, αλλά είναι κοινά στη χρήση και εν τέλει θα χρειαστεί να τα μάθει κάποιος ούτως ή άλλως.

Κι εσύ δηλαδή πως τα έμαθες;
Οι ερωτήσεις πολλές: πόσο χρόνο θα χρειαστώ για να μάθω τα κάντζι; υπάρχει κάποιος εύκολος τρόπος; είδα κάποιον κάπου που τα έμαθε σε 6 μήνες, πως; πρέπει να τα μάθω ή μπορώ να κάνω και χωρίς αυτά; Θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτές τις ερωτήσεις με όση εμπειρία έχω συλλέξει στα περισσότερα από 10 χρόνια που ξεκίνησε η ενασχόληση μου με την ιαπωνική γλώσσα. Η αλήθεια είναι ότι δεν μελετώ συνεχόμενα τα τελευταία 10 χρόνια (μόνο τα τελευταία 5) και οι πρώτες μου προσπάθειες να μάθω κάντζι, στέφθηκαν από απόλυτη Αποτυχία (το βάζω με κεφαλαίο για να μην το διαβάσει κάποιος επιτυχία κατά λάθος 😄).
Για την ακρίβεια, τις πρώτες φορές που προσπάθησα να τα μάθω με τον στάνταρ σχολικό τρόπο, θεώρησα ότι το μυαλό μου είναι χαλασμένο και ποτέ δεν θα μπορέσω να ξεχωρίσω όλες αυτές τις γραμμούλες μεταξύ τους. Την δεύτερη φορά ακολούθησα τη μέθοδο του Heisig, Remembering the Kanji (RTK για συντομία, θα πούμε και για αυτό στο Β’ μέρος) και η προσπάθεια αυτή στέφθηκε κατά το ήμισυ από επιτυχία. 5 χρόνια πριν αποφάσισα να δώσω μία δεύτερη ευκαιρία στο Wanikani και έτσι κατάφερα επιτέλους, με πλήρη επιτυχία αυτή τη φορά, 3 χρόνια μετά, να μπορώ να διαβάζω σχεδόν 2000 κάντζι. Σήμερα, που γράφω αυτό το άρθρο, και ενώ προετοιμάζομαι για το Ν2, κάνω μία επανάληψη σε όλα τα κάντζι χρησιμοποιώντας το SRS του Kanji Koohii (θα πούμε και για αυτό!).

Γενικές συμβουλές
- Μην προσπαθείς να μάθεις τα κάντζι όπως τα μαθαίνουν οι Ιάπωνες στο σχολείο, 1ον δεν είσαι Ιάπωνας και 2ον δεν είσαι 6 χρονών.
- Υπάρχουν 3 πτυχές των κάντζι, η αναγνώριση του ιδεογράμματος, ο τρόπος που διαβάζεται (γιομικάτα, 読み方) και ο τρόπος που γράφεται (κακικάτα, 書き方). Όσον αφορά τον τρόπο που διαβάζεται κάθε κάντζι μπορεί να έχει από 2 έως πολλαπλούς τρόπους να διαβαστεί. Καμία επιτυχημένη μέθοδος εκμάθησης δεν προσπαθεί να σου τα μάθει όλες τις πτυχές μαζί, είναι αδύνατον και πολύ μπερδευτικό για τον εγκέφαλο σου που προτιμά την απλή αντιστοίχιση για να μαθαίνει καλύτερα. Ακόμα και τα ιαπωνικά βιβλία για μικρά παιδιά ξεχωρίζουν σε γιομικάτα και κακικάτα και επικεντρώνονται σε μία ικανότητα κάθε φορά.
- Δεν θα μάθεις να αναγνωρίζεις και να γράφεις κανένα κάντζι, αντιγράφοντας το 100 φορές σαν τον Burt Simpson στο αντίστοιχο meme. Ούτε αν το κοιτάς επίμονα 1 ώρα. Το πιο πιθανό είναι να το ξεχάσεις και να το μπερδέψεις με το επόμενο που θα του μοιάζει (και θα έχεις χαλάσει επίσης, ένα σωρό χαρτί και χρόνο).
- Είναι πάνω από 2000, αυτό συνεπάγεται ότι θα χρειαστεί λίγη (έως αρκετή) υπομονή και πολύ συνέπεια για να τα μάθεις. Πρέπει να υπολογίσεις από την αρχή ότι θα σου πάρει κάποιο χρόνο, από 1 έως 5 χρόνια, εξαρτάται από τον χρόνο που μπορείς να διαθέσεις.
- Για τον λόγο αυτό, είναι καλύτερα να διαλέξεις ένα σύστημα που σου τα μαθαίνει με βάση τη συχνότητα εμφάνισης δηλαδή με το ποια είναι πιο κοινά στη χρήση (πχ wanikani), κι όχι με το βαθμό πολυπλοκότητας τους (πχ Heisig). Αυτό θα σε βοηθήσει να μπορείς να ξεκινήσεις να διαβάζεις ιαπωνικά κείμενα και να μαθαίνεις γραμματική νωρίτερα από τον διπλανό σου που ακόμα παλεύει με το Genki.
- Ο αποδεδειγμένος τρόπος για να μάθεις κάντζι (και γενικότερα λεξιλόγιο σε ξένες γλώσσες κλπ) είναι χρησιμοποιώντας flash cards ή αλλιώς SRS (Space Repetition System). Αυτό που κάναμε παλιά και διαβάζαμε λίστες με λεξιλόγιο μέχρι να τις μάθουμε απέξω, μπορείς να το ξεχάσεις. Το SRS θα φροντίσει να σου επαναλαμβάνει ό,τι ξεχνάς σε συχνότερα διαστήματα και να να σου δείχνει πιο αραιά ό,τι θυμάσαι. Υπάρχουν πολλά αυτόνομα εργαλεία SRS όπως το γνωστό σε όλους anki. Oι περισσότερες εφαρμογές που θα βρεις, επί πληρωμή ή δωρεάν, όπως το wanikani, το kanji koohii κλπ, έχουν ενσωματωμένο SRS.
- Καθένας μας είναι διαφορετικός, κάτι που δούλεψε για μένα ή για κάποιον άλλον άγνωστο στο ίντερνετ, μπορεί να μην δουλέψει για εσένα. Μην επιμένεις με κάτι που δεν λειτουργεί στον δικό σου τρόπο εκμάθησης.
- Το να μάθεις 2000+ κάντζι δεν είναι δρόμος ταχύτητας, είναι δρόμος αντοχής. Καλύτερα να αφιερώνεις λίγη ώρα κάθε μέρα, έστω και 10 λεπτά για τη μελέτη σου, παρά πολύωρες μελέτες που θα τις κάνεις μια φορά στο τόσο. Η συνέπεια είναι η νικήτρια στον αγώνα αυτό.
- Όλες οι επιτυχημένες μέθοδοι εκμάθησης για δυτικούς χρησιμοποιούν κάποιο είδος μνημονικών τεχνασμάτων που θα σε βοηθήσουν να ξεχωρίσεις τις ρίζες (radicals) των κάντζι, δίνοντας τους ονόματα και φτιάχνοντας ιστοριούλες που θα σε βοηθήσουν να θυμάσαι τα εξ ων συντίθεται το κάθε κάντζι, τι σημαίνει και τη σειρά γραφής. Στην αρχή μπορεί η χρήση μνημονικών τεχνασμάτων να σε ξενίσει, αλλά πίστεψε με, δουλεύει!
Και θα τα μάθω στο τέλος;
Οι ατελείωτες ώρες που θα περάσεις μελετώντας κάντζι, είναι από το πιο δύσκολο κομμάτι στην εκμάθηση της γλώσσας. Με μία καλή μέθοδο και με αρκετή συνέπεια μπορείς να αφαιρέσεις την δυσκολία και να μείνει μόνο το χρονοβόρο του όλου θέματος. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Όμως θα έρθει μια μέρα που θα βάλεις ιαπωνικούς υπότιτλους σε μια ταινία, σε ενα άνιμε ή σε μια σειρά και θα μπορείς να τους διαβάζεις χωρίς πρόβλημα και θα σου φαίνεται απίστευτο. Κι εμένα μου φαίνεται απίστευτο, ακόμα δεν το έχω συνηθίσει.
Με αυτές τις γενικές πληροφορίες θα κλείσω το πρώτο μέρος και η συνέχεια στο Μέρος Β. Εσύ, έχεις κάποια συγκεκριμένη μέθοδο εκμάθησης κάντζι; Ίσως κάποια συμβουλή που θες να μοιραστείς με το υπόλοιπο ίντερνετ;
Στο δεύτερο μέρος αυτού του άρθρου, θα δούμε λίγο πιο αναλυτικά τις προαναφερόμενες μεθόδους.
ΥΓ – Όλες οι φωτογραφίες σε αυτό το άρθρο δημιουργήθηκαν από τεχνητή νοημοσύνη, DALL-E.
Κι εγώ χρησιμοποιώ το WaniKani εδώ και περίπου 5 μήνες, με ενασχόληση κατά μέσο όρο 40 λεπτά την ημέρα, και είμαι στο επίπεδο 11 (από 60). Το πάω χαλαρά. Αξίζει να αναφέρουμε πάντως ότι το WaniKani είναι μια υπηρεσία επί πληρωμή, την οποία μπορεί να αγοράσει κανείς εφ όρου ζωής, αλλά υπάρχουν και προσφορές, ιδιαίτερα προς το τέλος του χρόνου.
Επίσης, φοβερό ότι οι εικόνες είναι από τεχνητή νοημοσύνη.
Γειά σου Δημήτρη! Σε ευχαριστώ για το σχόλιο σου. Με πρόλαβες, είναι αλήθεια, είχα σκοπό να περιγράψω με περισσότερες λεπτομέρειες την κάθε μέθοδο στο Β’ μέρος 🙂 Καλή συνέχεια σου εύχομαι και να φτάσεις ευχάριστα στο επίπεδο 60 😊